Thời gian gần đây, những công ty hàng đầu trong trào lưu “xã hội�� (social) như Facebook, Twitter hay mới đây nhất là Groupon, đang được giới đầu tư tr�� giá rất cao. Groupon, công ty mới hai tuổi cung cấp các mặt hàng giảm giá cho những khách hàng trực tuyến mua theo nhóm, vừa tuyên b�� t�� chối thẳng thừng lời đ�� ngh�� mua lại . Lời t�� chối của Groupon đã khiến các nhà phân tích thực s�� bất ng��. Nhiều người t�� hỏi phải chăng những người sáng lập Groupon đã đ�� mất phiếu mua hàng thỏa thích của h��. Cuộc đấu giá c�� phiếu của Facebook trên th�� trường th�� cấp vào tháng 12 năm ngoài đã đưa ra mức giá cao hơn tới 77% so với mức giá được tr�� trong các giao dịch tương t�� vào 3 tháng trước đó. Twitter cũng được định giá tới 3,7 t�� USD, tăng gấp gần 4 lần ch�� trong một năm. Theo công ty luật Cooley, s�� công ty mới khởi nghiệp trong lĩnh vực công ngh�� được định giá tối thiểu 100 triệu USD tr�� lên đang tăng nhanh.

��Th�� trường Internet đang xuất hiện hiện tượng bong bóng lần hai��, Alan Patricof, chuyên gia đầu tư mạo hiểm nhận xét. Tuy nhiên, chuyên gia này cho rằng có những khác biệt giữa bong bong dotcom hiện nay với bong bóng dotcom đã n�� cách đây 1 thập k��. Hiện tượng bong bong dotcom trước đây là những thương v�� niêm yết c�� phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) được thổi phồng giá quá đáng. Hiện nay, mặc dù th�� trường IPO đang hồi sinh nhưng nó vẫn còn tồn tại bóng ma quá kh��. Thay vào đó, phương thức ch�� đạo của các ông ch�� doanh nghiệp mới khởi nghiệp kiếm tiền là bán công ty của h�� cho những công ty công ngh�� lớn hơn như Cisco, Google, Facebook hoặc thậm chí c�� Groupon.

Những công ty công ngh�� này có v�� khó b�� lừa hơn những nhà đầu tư trên th�� trường c�� phiếu của năm 1999, thời điểm trước khi hiện tượng bong bóng dotcom bùng n�� vào năm 2000. Nhưng những ông ch�� của các công ty công ngh�� hiện đang rủng rỉnh hầu bao nên h�� ít đ�� ý đến giá tr�� tiền mà quan tâm hơn đến mong muốn s�� hữu những công ty đang “hot�� trong trào lưu gắn mác “xã hội��.

S�� nổi lên của th�� trường c�� phiếu th�� cấp dành cho những công ty mới khởi nghiệp đã cho phép những người sáng lập và những nhà đầu tư ban đầu trong những công ty như Facebook và Twitter kiếm được những khoản tiền lớn mà không cần ch�� đến khi công ty đó IPO hoặc được công ty khác mua lại. Giá tr�� c�� phiếu �� th�� trường c�� phiếu th�� cấp của các công ty mới khởi nghiệp được định giá phần nhiều dựa trên những đánh giá công ty s�� có giá tr�� bao nhiêu trong tương lai và có bao nhiêu người săn tìm chúng. Và nhiều người săn tìm c�� phiếu chưa niêm yết của các công ty mới khởi nghiệp là những người ngoại đạo như các nhà quản lý qu��, những người có th�� không hiểu kinh doanh công ngh�� như những người trong ngành.

Th�� trường Internet hiện nay có nhiều nhà đầu tư là những cá nhân giàu có và các qu�� đầu tư nh�� bơm vốn cho các công ty mới khởi nghiệp ít tên tuổi đ�� gây s�� chú ý của các công ty đầu tư mạo hiểm lớn. Những nhà đầu tư này thường thực hiện chiến lược đầu tư kiểu “phun sương�� với những khoản đầu tư nh��, khoảng 100.000 USD mỗi lần.

Có ý kiến cho rằng, các ông ch�� các doanh nghiệp mới khởi nghiệp trong lĩnh vực công ngh�� hiện nay không giống với những ông ch�� cách đây 10 năm. Các doanh nhân ngày nay có hiểu biết sâu hơn v�� những lĩnh vực h�� đang c�� gắng thay đổi, Nick Beim của công ty đầu tư mạo hiểm Matrix Partners nhận xét. Một s�� ít h�� là những k�� sư nhưng rất nhiều người là không phải dân công ngh�� mà là những doanh nhân có tham vọng và ý tưởng kinh doanh làm thay đổi các lĩnh vực như truyền thông, quảng cáo, dịch v�� tài chính hoặc thời trang. Những lĩnh vực này đang tập trung tại New York. Đó là lý tại sao bùng n�� bong bóng dotcom mới nếu có xảy ra s�� không diễn ra �� thung lũng Silicon �� California như 10 năm trước mà mà là �� Manhattan, trung tâm tài chính của New York.

Các nhà đầu tư cho rằng những công ty mới khởi nghiệp trong lĩnh vực thương mại xã hội (social commerce) có mô hình lợi nhuận rõ rệt và d�� thành công hơn những công ty �� mảng truyền thông xã hội (social media) �� lĩnh vực không ai biết lợi nhuận đến t�� đâu thậm chí c�� khi đã có hàng triệu người s�� dụng dịch v�� (ví như Twitter). C�� 3 công ty thương mại xã hội hàng đầu hiện nay, gồm Groupon, Gilt Groupe (công ty bán hàng xa x�� được Matrix đầu tư) và Zynga (công ty game xã hội), đang tăng doanh thu nhanh hơn bất k�� công ty mới khởi nghiệp nào trong lịch s��. Đó là lý do hiện tượng bùng n�� dotcom thời nay có th�� s�� khác, không như năm 2000. Nhưng biết đâu đấy, lịch s�� s�� lại lặp lại sau 10 năm �� lĩnh vực công ngh��.