Tr�� lại triết lý hồi đầu

Quyết định chuyển hướng đột ngột của Yahoo đồng nghĩa với việc đối th�� một thời Microsoft s�� toàn quyền kiểm soát các kết qu�� tìm kiếm, cũng như quảng cáo tìm kiếm trên mặt site của Yahoo. Tất nhiên viễn cảnh đó ch�� có th�� tr�� thành hiện thực khi thỏa thuận hợp tác được các nhà làm luật của M�� và châu Âu thông qua.

Như vậy là chiến lược m�� rộng tìm kiếm mà cựu Giám đốc điều hành Terry Semel của Yahoo khởi xướng đã được đặt dấu chấm hết. Semel đã phải t�� chức cách đây hai năm do áp lực t�� phía các c�� đông lớn, khi mà Yahoo tuột dốc và đánh mất v�� th�� huy hoàng của mình.

Cuộc nhân duyên Microsoft cũng gợi người ta nh�� lại một triết lý từng được hai người sáng lập Jerry Yang và David Filo ấp �� t�� những ngày đầu. Ch�� hai năm sau khi Yahoo ra đời, Yang và Filo đã đi đến kết luận rằng Yahoo s�� không th�� liệt kê tất c�� các site tin tức sinh sôi nảy n�� liên tục trên mạng Internet, nếu như không có cơ ch�� t�� động hóa tinh vi hơn.

Tuy nhiên, thay vì dùng tiền của chính mình đ�� nâng cấp h�� thống (một nhiệm v�� rất đắt đ��), Yahoo đã thuê AltaVista cung cấp công c�� tìm kiếm, rồi sau đó chuyển sang dùng Inktomi.

S�� tiền tiết kiệm được, Yahoo đầu tư cho việc hấp dẫn hóa các nội dung cung cấp và phát triển các dịch v��, từng bước gây dựng mình thành Website hút khách nhất mạng Internet.

Sang đến năm 2000, việc lập thư mục mạng Web tr�� nên phức tạp hơn. Yahoo đành phải nh�� cậy vào một "tân binh" đầy tham vọng có tên Google. Trong một động thái mà sau này hãng phải lắc đầu hối hận, Yahoo đã quảng bá cho thương hiệu Google một cách tích cực.

Cái tên Google xuất hiện ngay bên cạnh hộp tìm kiếm của Yahoo, và nh�� đó, hàng triệu người dùng đã biết đến với Google.

Nh�� s�� ưu việt và chính sách tiếp th�� khôn khéo, ch�� mấy chốc Google đã qua mặt Yahoo đ�� tr�� thành địa ch�� b�� túi cho bất c�� ai có nhu cầu tìm kiếm trên Web. Và rồi Google đã nghĩ ra một cách kiếm tiền hoàn toàn mới: đặt quảng cáo bên cạnh các kết qu�� tìm kiếm.

Dòng tiền bắt đầu đ�� v�� ào ạt. Semel lập tức lên tiếng, đòi hỏi miếng bánh Yahoo được chia phải to hơn. Bắt đầu t�� năm 2002, Yahoo đã chi hơn 2 t�� USD đ�� mua lại các công c�� tìm kiếm nh�� như AltaVista và Inktomi. Sau đó, hãng tiếp tục đầu tư mạnh tay cho việc cải tiến nền tảng tìm kiếm sẵn có.

Lạc lối

Những nước c�� này cũng giúp Yahoo kiếm thêm chút lời trong thời gian đầu, tuy nhiên, nó chưa bao gi�� đạt đến k�� vọng của Semel. Google nhanh chóng m�� rộng v�� th�� dẫn đầu trên th�� trường tìm kiếm trực tuyến tại M��, trong khi th�� phần Yahoo cắm đầu tụt thẳng một mạch.

T�� 35% th�� phần hồi năm 2004, gi�� đây Yahoo ch�� còn nắm gi�� khoảng một phần năm th�� trường. Tình hình càng tr�� nên tồi t�� hơn khi những mạng xã hội mới như Facebook, MySpace đã qua mặt Yahoo đ�� tr�� thành chốn la cà "hot" nhất th�� giới Web.

"H�� đã lạc lối", nhà phân tích rob Enderle bình luận. "Thỏa thuận với Microsoft s�� giúp h�� khám phá lại chính bản thân mình, với tư cách một điểm đến từng được rất nhiều người yêu mến và dành thời gian gắn bó".

Năm ngoái, khi còn là Giám đốc điều hành của Yahoo, Jerry Yang đã c�� gắng giảm bớt mức đ�� đầu tư cho tìm kiếm bằng cách liên minh với Google. Theo như k�� hoạch, Google s�� cung cấp một phần quảng cáo hiển th�� bên cạnh các kết qu�� tìm kiếm do Yahoo cung cấp.

Tuy nhiên, các quan chức tư pháp M�� đã đe dọa s�� khởi kiện liên minh này vì lý do độc quyền. Google hoảng s�� và rút lui, b�� lại Yahoo chơ vơ phía sau.

Yang cũng không muốn tr�� thành một phần của Microsoft. Ông ta t�� chối mọi lời đ�� ngh�� do Microsoft đưa ra, t�� mức 47,5 t�� USD lúc đầu đ�� mua lại toàn b�� Yahoo, cho tới 1 t�� USD tiền mặt + 8 t�� USD c�� phiếu đ�� hợp tác tìm kiếm. Khi đàm phán hai bên đ�� v�� và Microsoft quay lưng b�� đi, các c�� đông đã nổi trận lôi đình, ch�� trích không tiếc lời ban giám đốc.

Trước sức ép lên cao, Yang đã tuyên b�� t�� chức. Thay th�� ông gi�� gh�� Giám đốc điều hành Yahoo là N�� tướng Carol Bartz. Và ch�� sau 6 tháng cầm quyền, bà Bartz đã đưa ra một quyết định ngược hẳn lại với những người tiền nhiệm.

Ai h��, ai hời?

Gi�� đây, Yahoo s�� không nhận được bất c�� khoản tiền mặt tr�� trước nào c��. Thay vào đó, hãng s�� nhận được t�� l�� chia s�� doanh thu lớn hơn t�� quảng cáo tìm kiếm. Nhưng bà Bartz vẫn bằng lòng, bởi bà nhận ra rằng t�� b�� "khối u" tìm kiếm, Yahoo s�� có th�� quay tr�� lại với cội r�� của mình.

V�� phần mình, Microsoft đã theo đuổi Yahoo t�� nhiều năm nay, bởi Steve Ballmer tin rằng Yahoo là cách nhanh nhất đ�� Microsoft thu hẹp khoảng cách với đại đích Google (Microsoft hiện ch�� nắm 8% th�� phần, bằng một phần tám so với Google). Do Yahoo đang kiểm soát khoảng 20% lượng yêu cầu tìm kiếm nên khi kết hợp với nhau, Micro-hoo s�� có khoảng 28% trong tay.

"Chúng tôi đã tìm thấy một đối tác sẵn lòng và hứng thú đầu tư mạnh tay cho công ngh�� tìm kiếm", bà Bartz tuyên b�� tại cuộc họp báo. "Người dùng s�� vẫn trải nghiệm như vậy, thậm chí là tốt hơn khi h�� tìm kiếm trên Yahoo.com".

Một website khá nổi khác là AOL cũng từng s�� dụng công c�� tìm kiếm và nền tảng quảng cáo của Google trong nhiều năm. Tuy nhiên, việc đ�� dành tiền đ�� rót cho các sản phẩm và d�� án khác dường như không phải là một chiến lược hiệu qu�� với AOL.

Sau 6 năm, một lần nữa Yahoo lại s�� dụng công c�� tìm kiếm bên ngoài. Và lần này là Bing.com, công c�� tìm kiếm mới toanh do Microsoft phát triển.

Ông Danny Sullivan, Tổng biên tập của SearchEngineLand.com tin rằng thỏa thuận này là một "phi v�� mặc c�� quá hời" cho Microsoft. Năm ngoái, gã khổng l�� phần mềm từng ra giá 47,5 t�� USD đ�� mua lại toàn b�� Yahoo!. Nhưng năm nay, chẳng cần tốn một xu, Microsoft đã có th�� s�� hữu th�� tài sản mà hãng này thèm khát nhất t�� đối th�� : công ngh�� tìm kiếm.

Chưa hết, Sullivan còn cho rằng tương lai của Yahoo thực s�� u ám, đồng thời, liên minh Micro-hoo khó lòng có th�� lay chuyển được ngai vàng của Google. "Tôi không biết thỏa thuận này có th�� thay đổi được gì hay không. Nó không làm cho Yahoo! Search lẫn Microsoft mạnh hơn. Nó không khắc phục được những nhược điểm then chốt của c�� hai hãng".