Trước đây, Intel ban đầu mong muốn có được những chip x� lý “thu nh�” t� các dòng chip x86 Wintel dành cho máy đ� bàn nhằm đạt hiệu qu� vận hành tốt hơn – đ� cho các thiết b� di động như điện thoại và máy tính bảng. Tuy nhiên chiến lược này tới nay đã b� hu� b� - một phần lớn là bởi người khổng l� bán dẫn M� muốn tập trung hơn vào các giải pháp sản phẩm cho modem, trung tâm d� liệu, Internet of Things và b� nh�.
Dù đạt được một s� thành công nhất định trong sân chơi di động, Atom vẫn không th� tr� được trước sức ép của đối th�.
Sai một li, đi một dặm
Dù có quy mô toàn cầu không thua kém Apple, doanh thu của Intel trong suốt năm 2015 vừa qua ch� bằng khoảng ¼ so với đồng hương. Nếu tính riêng mảng kinh doanh sản phẩm hoàn thiện, con s� này còn t� hại hơn nhiều. Thực t�, phần lớn các sản phẩm Apple đều s� dụng chip Ax do Apple t� thiết k� và đặt hàng ch� tạo. Trong khi đó, các loại khác (như máy Android) hầu như dựa vào kiến trúc ARM – cũng là th� mà Apple đã đồng thiết k� t� những năm đầu thập niên 90 của th� k� trước (nhằm s� dụng trong các máy bảng Newton MessagePad của h�). Điều này khiến cơ hội cho Atom càng tr� nên mong manh và gặp nhiều khó khăn trong việc gia nhập cuộc chơi di động. Tuy nhiên, mọi th� đều có nguyên do của nó.
Nếu nhận lời đ� ngh� sản xuất chip cho sản phẩm di động Apple, có th� câu chuyện của Intel s� khác?
Ít ai biết rằng, những khó khăn mà Intel đang phải đối mặt lại bắt nguồn t� một quyết định mà cựu CEO Paul Otellini đưa ra vào năm 2006. Theo đó, Intel quyết định không tham gia cung cấp chip cho iPhone th� h� đầu tiên của Apple với lý do không đáng đ� làm. Thay vào đó, hãng ch� tập trung cung cấp các dòng chip x86 (Core 2 Duo) cho h� máy tính cá nhân (Macbook, iMac, Macbook Pro…) mà thôi.
Bốn năm sau đó, Intel lại mong muốn chiếm lại “cảm tình” của Apple trên sân chơi di động với Silverthorne – một chip Atom x86 mới được k� vọng s� hiện diện trong th� h� iPad đầu tiên. Tuy nhiên, Apple khi ấy đã b� qua Atom và t� phát triển dòng sản phẩm ARM của riêng mình (chip A4). Chip này sau đó có mặt trong c� iPad th� h� đầu tiên, iPhone 4 và Apple TV.
Thất bại với Android, tuyệt vọng với Microsoft
Trong những năm sau đó, Microsoft dường như cũng là một trong những điểm tựa mà Intel có th� trông cậy đ� phát triển cuộc chơi Atom mới – một phần vì lịch s� hợp tác dài lâu giữa hai bên. V� phần mình, hãng phần mềm M� lại “giáng” thêm một đòn cho đối tác khi quyết định tung ra một sản phẩm h� tr� n� lực nền tảng ARM mang tên gọi Windows RT. D� án này hướng tới mục tiêu đưa Windows lên các dòng sản phẩm chip ARM như Qualcomm Snapdragon, TI OMAP hay nVIDIA Tegra… nhằm giúp các dòng sản phẩm máy tính cá nhân giá r�, netbook và thiết b� lai, máy tính bảng có th� cạnh tranh trước sức ép rất lớn t� iPad.
Surface RT là một trong những thất bại thảm hại nhất của Microsoft trong thời gian qua.
Tuy vậy, kết qu� của những n� lực mới cũng chẳng mấy kh� quan. Trong khi Atom hầu như không phải đối th� của Apple A4 v� thời lượng s� dụng pin thì Windows RT cũng thất bại thảm hại – k� c� trên chính máy bảng Surface RT của Microsoft với phần cứng nVIDIA Tegra.
Quá thất vọng với bước đi của Microsoft, Intel ngay lập tức tính tới chuyện h� tr� h� điều hành di động của Google – khi ấy đang là Android 3.0 (Honeycomb). Đây cũng là một trong những đối th� mạnh có th� tạo th� cạnh tranh với iPad. Nếu thành công trong việc thuyết phục các nhà sản xuất thiết b� Android s� dụng chip Atom, Intel rõ ràng có th� tìm thấy ánh sáng cuối đường hầm.
N� lực mới thực t� cũng cho thấy một s� triển vọng khi ngay t� cuối 2011, Google và Intel cũng đã công b� nhiều k� hoạch v� việc hợp tác phát triển các phiên bản Android trong tương lai được tối ưu cho b� x� lý Intel. Đây là động thái được k� vọng s� giúp rút ngắn thời gian phát triển sản phẩm Android-Atom cũng như đ� tr� trong việc đưa chúng ra th� trường. Tuy nhiên, k� t� sau đó, Android hầu như chẳng đem lại mấy ích lợi trong việc giúp Intel khai phá th� trường điện thoại thông minh cũng như máy tính bảng. Thậm chí, bất chấp các khoản đầu tư hàng t� USD cho việc phát triển máy tính bảng Android, nhóm sản phẩm này cũng chẳng đem lại chút lợi nhuận nào cho c� hai.
Dù xoay x� theo nhiều hướng khác nhau, Atom hầu như b� tắc trên th� trường dù có lịch trình phát triển khá rõ ràng.
Tới năm 2014, Intel đã chuyển hướng đi của mình sang việc cung cấp quyền s� dụng chip Atom x86 của mình cùng với các công ngh� 3G và LTE cho những nhà thiết k� chip Trung Quốc như Rockchip, Spreadtrum hay RDA Microelectronics trong n� lực xây dựng một mô hình tương t� như ARM hay Qualcomm. Đây là d� án mang tên “SoFIA”. Tuy nhiên, cho tới nay, nó cũng chẳng đ� lại dấu ấn đáng chú ý nào.
Atom b� “kết liễu”, điều gì s� xảy ra?
V� phần mình, Intel s� dừng cuộc chơi Atom “Broxton” và c� SoFIA – ch� đ� lại một chip giá r� cho thương hiệu Atom nhằm đáp ứng nhu cầu các dòng máy tính cá nhân đ� bàn cơ bản (như trong Compute Stick chẳng hạn). Nói cách khác, hãng s� rút hoàn toàn khỏi sân chơi điện thoại thông minh và máy tính bảng cao cấp.
ASUS là một trong s� ít những thương hiệu lớn có được thành công nhất định với Atom.
Trước động thái này, theo thông tin t� PC World M�, nhiều đối tác đặt niềm tin vào Intel chắc chắn s� gặp khó. Trong đó có c� Microsoft với mẫu Surface Phone của chính Microsoft – sản phẩm vốn đã được đồn đoán khá nhiều trong năm qua với mô t� “sản phẩm với sức mạnh của máy tính đ� bàn trong khuôn hình điện thoại thông minh có kh� năng kết nối vào màn hình và bàn phím s� dụng Microsoft Continuum đ� chạy các ứng dụng x86 truyền thống”. T� b� Intel, Microsoft s� rơi vào tình huống ch� có th� bán Windows 10 Mobile cho các thiết b� ARM trong khi Windows 10 cho máy tính cá nhân và thiết b� Hybrid như Surface Pro 4 lại ch� chạy ứng dụng x86. Việc không th� gi� lập mã nguồn x86 trên ARM khiến Windows ch� có th� s� dụng nền tảng Windows thống nhất (Universal Windows Platform – UWP) – vốn được tung ra cùng Windows 10 nhằm đem phần mềm truyền thống tới nhiều thiết b� � mọi mô hình và kích thước (c� điện thoại màn hình cảm ứng cho tới máy tính s� dụng chuột…).
Compute Stick – máy tính siêu nh� dựa trên nền tảng Atom - đang được Intel tiếp th� rất mạnh m� trong thời gian qua.
Dù nghe có v� “gọn gàng”, đây lại là một tình huống khá nguy hiểm và đã từng nhiều lần khiến Android gặp khó khăn khi các ứng dụng hầu như ch� tập trung tối ưu cho điện thoại thông minh – điều khiến cho chúng vận hành kém hiệu qu� hoặc thậm chí là vô dụng khi người dùng cài lên máy tính bảng hay các dòng máy tính đ� bàn, máy tính lai khác. Trong khi đó, bản thân UWP cũng chưa được cộng đồng đón nhận một cách nhiệt tình do phần mềm truyền thống ch� yếu vẫn tối ưu cho máy tính với chuột và h� điều hành x86 trong khi môi trường Windows 10 Mobile lại có sức phát triển quá èo uột và không đem lại mức lợi nhuận đ� đ� tạo động lực cho các nhà phát triển ứng dụng tham gia vào sân chơi này.
Vậy, tương lai của Intel s� nằm � đâu khi rút ra khỏi th� trường di động đầy béo b�? Trên trang blog chính thức của hãng, CEO Brian Krzanich chia s� năm lĩnh vực mà ông tin rằng cần tập trung trong thời gian tới. Đó là:
-
Điện toán đám mây là xu hướng quan trọng nhất đang định hình tương lai của th� giới kết nối, thông minh – nơi mà Intel s� đặt tương lai của mình vào đó.
-
Những thiết b� Internet of Things đang tạo ra ngày càng nhiều giá tr� thông qua việc kết nối vào điện toán đám mây.
-
Các giải pháp b� nh� và giải pháp lập trinh được như FPGA s� tạo ra dải sản phẩm hoàn toàn mới cho các trung tâm d� liệu và Internet of Things.
-
5G s� là công ngh� cốt lõi đối s� phát triển của điện toán đám mây trong bối cảnh xã hội đang hướng tới th� giới luôn luôn kết nối.
Định luật Moore s� tiếp tục đúng và Intel s� tiếp tục duy trì sức ảnh hưởng hàng đầu đối với kinh t� của mình.
“Bản thân chiến lược của chúng tôi nhắm tới việc chuyển đổi Intel t� một công ty máy tính cá nhân thành một công ty đứng sau nền tảng điện toán đám mây và hàng t� các thiết b� điện toán thông minh, kết nối” – thông báo của Intel có đoạn. Thực t�, việc tập trung vào th� trường thiết b� kết nối cũng là một lựa chọn hợp lý – dù có phần khá l� lẫm với một tên tuổi vốn thường được biết đến nh� các sản phẩm máy tính cá nhân. Vào lúc này, Internet of Things vẫn đang � giai đoạn sơ khai và chắc chắn s� có những bước tiến lớn trong thời gian tới. Việc tập trung vào 5G cho thấy Intel đã nhắm sẵn vào các cơ hội trong tương lai bởi khi có mặt, đây s� là nền tảng cho vô s� các thiết b� với nhu cầu rất lớn v� kết nối và băng thông d� liệu siêu rộng.
Việc rút khỏi sân chơi di động đồng nghĩa rằng Intel s� phải đối mặt nhiều khó khăn rất lớn trong thời gian tới.
Cho tới khi đó, với việc Intel b� cuộc chơi, Microsoft gặp khó, Apple rõ ràng là công ty hưởng lợi lớn nhất trên th� trường di động vài năm tới. Ngay vào lúc này, hãng đang s� hữu nền tảng rất hùng mạnh dựa trên iOS với phần cứng được tối ưu rất rõ ràng (ch� gồm iPhone và iPad). S� nhất quán này thậm chí đã bắt đầu thu hút được nhóm khách hàng khó tính trong giới doanh nghiệp. Theo s� liệu do IDC đưa ra, iPad hiện đang chiếm tới 72% th� phần máy bảng thương mại tại M� (bao gồm c� các nhóm khách hàng doanh nghiệp, chính ph� lẫn giáo dục, y t�…) – điều mà c� Intel và Microsoft đều đã từng mơ tới nhưng rất tiếc không th� đạt được.