Ngày th� Hai đầu tuần (13/10/2014), ngư�i dùng Internet phát hiện rất nhi�u trang báo điện t�, thương mại điện t� tên tuổi như CafeF, Dân trí, VnEconomy, Ngư�i lao động TP.HCM, Muachung, Enbac... không th� truy cập. �áng chú ý là tất c� đ�u dưới s� vận hành của Công ty C� phần Truy�n thông Việt Nam (Vietnam Communications Corporation - VCCorp).

S� c� truy cập này phải đến cuối ngày hôm sau, 14/10, mới bắt đầu khắc phục được một phần. Trong đó, báo điện t� Dân trí online tr� lại sớm nhất. Riêng trang web chính thức của VCCorp và mạng xã hội Linkhay vẫn tê liệt.

Ngư�i duy nhất thay mặt VCCorp phát ngôn v� s� c� này là ông Nguyễn Th� Tân, Phó Tổng giám đốc. Ông Tân ph� nhận thông tin VCCorp b� tấn công DDoS và hàng loạt website b� lỗi truy cập xuất phát t� s� c� � Data Center.

Trao đổi vá»›i phóng viên VnReview qua Ä‘iện thoại, nhà báo Bình Minh thuá»™c VietNamNet â€� báo Ä‘iện tá»� từng bá»� hacker "vùi dập" trong má»™t khoảng thá»�i gian dài â€� cho rằng hiện tượng VCCorp Ä‘ang trải qua không giống vá»›i tai nạn mà VietNamNet đã gánh chịu; và rằng có thá»� đúng là lá»—i há»� thống Data Center nhÆ° ông Tân nói.

Tuy nhiên, sau khi ông Nguyá»…n Tháº� Tân phát biểu vá»›i báo chí (ngày 15/10) rằng "tất cáº� các báo Ä‘iện tá»� hoạt Ä‘á»™ng bình thÆ°á»�ng trá»� lại, dá»� liệu cÅ© đã được phục hồi; thiệt hại khoảng 5 tá»� đồng trong hai ngày gặp sá»� cá»�" thì đến ngày 17/10, má»™t loạt website của VCCorp lại bá»� tê liệt. Tráº� lá»�i VnReview, ông Tân cho biết đã chá»� Ä‘á»™ng down website xuống Ä‘á»� làm lại nhằm đảm bảo tính ổn định và an toàn của dá»� liệu hÆ¡n. Trên các website tin tức cÅ©ng đăng thông báo "Chúng tôi Ä‘ang bảo trì há»� thống trong 2h".

Xem ra, l�i giải thích bảo trì h� thống trong bối cảnh này không thuyết phục bởi thông thư�ng, các website lớn đ�u có k� hoạch bảo trì và có thông báo trước với ngư�i dùng Internet. Nhưng lần này, các website của VCCorp bảo trì không thông báo, nhằm vào th�i điểm lượng ngư�i truy cập đông nhất và đặc biệt, mặc dù thông báo bảo trì 2 tiếng nhưng đến tận hôm nay (18/10), nhi�u website vẫn "đang bảo trì h� thống trong 2h". Hơn nữa, nếu có bảo trì h� thống, không ai dại gì lại tiến hành bảo trì đồng loạt c� chục website mà nên thao tác lần lượt trên từng trang web một.

Sá»� việc càng trá»� nên phức tạp khi trong cùng ngày 17/10, tên miá»�n Sohapay.com của cổng thanh toán Soha do VCCorp quản lý đã bá»� chuyển hÆ°á»›ng đến má»™t blog được cho là ká»� chuyện "thâm cung bí sá»�" của VCCorp. Ä�ến đây, có thá»� kết luận VCCorp không phải gặp sá»� cá»� ká»� thuật mà có sá»� phá hoại - không chá»� nhằm gây hại mà .

Sáng nay 18/10, k� phá hoại tiếp tục "giỡn" VCCorp khi chuyển tên mi�n báo Dân trí - vừa mới hoạt động tr� lại - tr� v� blog nói trên. Và ngay lập tức, có v� VCCorp đã phát hiện vấn đ� và ch� động cho Dân trí offline. Các trang Kenh14, CafeF, Ngư�i lao động, VnEconomy... đ�u không th� truy cập.

Với những hiện tượng nêu trên có th� thấy đây là một v� phá hoại, tấn công mạng quy mô lớn nhất t� trước đến nay tại Việt Nam và rất có th� những k� phá hoại chính là t� nội b� VCCorp, là ngư�i hiểu biết v� công ngh� thông tin và có s� chuẩn b� bài bản t� lâu.

Một gi� thuyết khác có th� nghi ng� tác gi�/ nhóm tác gi� blog là những ngư�i liên quan đến hoạt động phá hoại VCCorp, đó là ngoài thái đ� thù địch với lãnh đạo VCCorp, bài đăng mới nhất thuật lại có kèm ảnh chụp các nhân viên k� thuật VCCorp đang chật vật khắc phục s� c� như th� nào.

S� việc đang xảy ra � VCCorp diễn tiến đến đâu không ai nói trước được, có th� ngay c� VCCorp vì k� phá hoại đang � trong bóng tối và dư�ng như nắm được "thóp" của VCCorp. Việc tìm ra ngư�i đứng sau blog (đặt tại blogspot.com) cũng không d� dàng do Google không bao gi� cung cấp thông tin ngư�i dùng cho bên th� ba.

Chắc chắn, các cơ quan chức năng s� không đứng ngoài cuộc v� việc này nhưng qua đó, chúng ta có th� thấy trong th�i đại s� này, ni�m tin không th� tạm ứng được � như VCCorp vẫn luôn t� hào v� văn hóa "Tạm ứng ni�m tin". Có nghĩa là, nếu chưa có th�i gian tiếp xúc đ� hiểu tính cách, hiểu cách làm việc của nhau, thì có th� ứng trước lòng tin cho nhau.

VCCorp, một công ty Internet năm nay tròn 8 tuổi đ�i, đã lớn nhanh như thổi. Thành lập vào tháng 7/2006, cho đến nay, VCCorp là "trùm" v� các website nhắm vào các đối tượng khách hàng c� th� như giới tr� với Kenh14, ph� n� với Afamily, CafeF chuyên v� đầu tư tài chính... và chiếm lĩnh th� trư�ng quảng cáo di động, quảng cáo Internet. Có th� nói, VCCorp là một công ty thành công nhất trong lĩnh vực nội dung s� cho đến nay. Chẳng th� mà lãnh đạo VCCorp t� tin: "VCCorp có quy mô x� lý d� liệu ngang Yahoo, đ� chính xác ngang Google", "Cạnh tranh trực tiếp với Google, Facebook".

Tuy nhiên, công ty lớn mạnh là một chuyện, còn nhân viên có tâm phục hay không là chuyện khác. Với những gì blog phơi bày, nhất là loạt ảnh chụp màn hình nội dung email của các lãnh đạo VCCorp gửi cho nhau t� năm 2008 khó có th� gi� mạo được, cách làm của lãnh đạo cao nhất VCCorp dư�ng như không được một s� nhân viên chấp nhận, tâm phục. Cho nên, tạm ứng ni�m tin cho h� (theo l�i lãnh đạo VCCorp) giống như con dao hai lưỡi. Và cái lưỡi dao đó nay đang chặt chém tr� lại VCCorp. Không may là nó không ch� hại VCCorp mà c� nhi�u báo điện t� là đối tác của VCCorp và hàng nghìn ngư�i dùng thương mại điện t�.

V� phía nhi�u báo điện t�, có một tình trạng ph� biến hiện nay là đặt tr�n ni�m tin cho công ty đối tác v� k� thuật. �ơn giản vì các nhà báo không nắm rõ v� công ngh� trong khi đối tác lại là một công ty có tiếng, có đội ngũ nhân viên IT hùng hậu, cung cấp dịch v� cho nhi�u báo điện t�, website. �ối tác có th� cung cấp t� dịch v� thiết k� website, h� thống quản lý nội dung, h� thống quảng cáo, máy ch�... �ến khi đối tác gặp rủi ro, như trư�ng hợp VCCorp, một s� lãnh đạo báo điện t� ch� biết ch� đợi đội k� thuật của VCCorp khắc phục s� c�.

Hiện nay, các doanh nghiệp công ngh�, Internet đ�u có k� hoạch đ� phòng, x� lý thảm h�a. �ây chính là một lý do đ� các báo điện t� yên tâm "trao thân, gửi phận". Song thảm h�a khách quan thì có th� phòng trách được, ch� c� tình phá hoại t� bên trong thì ngay c� doanh nghiệp quy mô như VCCorp cũng tr� tay không kịp.

Do đó, đã đến lúc các báo điện t� t� b� l� thuộc công ngh� vào ngư�i khác. V� phía doanh nghiệp, vấn đ� cốt lõi vẫn là t� văn hóa công ty, t� s� tin tưởng vào các giá tr� doanh nghiệp đã và đang gây dựng, theo đuổi. Mà đã là tin tưởng, thì nó không th� tạm ứng, vay mượn mà phải được gây dựng t� những hành động chuẩn mực của ngư�i lãnh đạo cao nhất.

Còn v� phía những ngư�i làm công ngh� thông tin, khi lựa ch�n ngành này, chắc chắn h� đã được nhắc nh� rằng mỗi hành động rất sáng tạo của mình liệu là đúng hay sai? Chúng tôi tin rằng h� là những ngư�i có trình đ�, được đào tạo đ� sáng tạo và xây dựng nên h� tầng cơ s� thiết yếu của các cơ quan, t� chức, doanh nghiệp ch� không phải đ� phá hoại. Nếu có ai đó đang hành động phá hoại thì chắc chắn không sớm thì muộn s� b� pháp luật trừng tr�.

Thanh Xuân