Năm 1956, nhà tâm lý học M�� Arch đã làm một thí nghiệm nổi tiếng: Ông chọn 50 người đến so sánh đ�� dài của mấy đoạn thẳng. Trên hình v��, h�� được yêu cầu phân biệt xem đoạn thẳng �� bảng A bằng đoạn thẳng nào trên bảng B.

Khi tr�� lời riêng r��, 100% nói chính xác là đoạn giữa trên bảng B. Nhưng khi Arch đưa thêm 7 nhân viên của ông vào cùng nhóm thí nghiệm với từng người, và h�� đều nhất trí đưa ra kết qu�� sai (đoạn trái �� bảng B), thì đã có tới 32% s�� người cũng tr�� lời sai như vậy.

Rõ ràng, trước ảnh hưởng của tập th�� 7 người, người th�� 8 trong nhóm đã vứt b�� phán đoán của mình, cũng “đua đòi�� và nói đoạn bên trái. Do đó, có th�� thấy “hiệu ứng theo đàn�� đã có tác dụng mạnh m�� đến th�� nào đối với từng cá nhân.

Nguyên nhân gì gây ra hiệu ứng này? Tâm lý học đã khái quát thành những điểm dưới đây:

- Tín nhiệm tập th��: Người ta thường cho rằng phát đoán của đa s�� bao gi�� cũng đúng hơn của cá nhân, do đó tin tưởng vào tập th��.

- Khuất phục tập th��: Người ta thường thích gần gũi với những người có chung quan điểm với mình, cho nên đ�� tránh cô lập, khỏi b�� tẩy chay, đã phải miễn cưỡng theo đàn.

- Không khí mơ h�� của hoàn cảnh: Rất nhiều trường hợp, vì s�� mơ h�� của hoàn cảnh, t�� mình không dám qu�� quyết, đành phải dựa vào những người chung quanh, bắt chước hành vi của h��. Đây là s�� theo đàn đ�� tránh lúng túng.

Ngoài ra, trí thông minh, tinh thần và quan điểm riêng của mỗi người đều có th�� gây ra hiệu ứng theo đàn. Nói chung, người có trí thông minh càng cao, tinh thần càng vững và quan điểm riêng càng mạnh, càng khó hành động mù quáng theo đàn.