Chọn các tiện ích tốt của Vista

Vista có rất nhiều các tiện ích khác và bạn có th�� chọn được hầu hết chúng miễn phí hoặc thông qua phần mềm.

Desktop search

B�� tìm kiếm của Vista được cải thiện khá nhiều so với XP và có th�� là sản phẩm tốt nhất của h�� điều hành. Bạn có th�� có được tính năng tương đương với nó trong bất k�� các chương trình tìm kiếm máy tính nào như Google Desktop, Copernic Desktop Search hoặc Windows Desktop Search của chính Microsoft.

Quản lý mạng

Vista có rất nhiều cải thiện mới v�� mạng vượt trên XP, các thành phần này gồm có Network Map, thành phần s�� hiển th�� mỗi đối tượng trên mạng và cung cấp thông tin chi tiết v�� nó. Bạn có th�� đưa tính năng tương t�� này vào trong XP thông qua Network Magic của Pure Networks Inc.

Nó gồm có bản đ�� mạng giống như Vista và cũng có một s�� hấp dẫn khác như các wizard đi cùng thông qua một quá trình b�� sung các thiết b�� mạng và sửa các kết nối mạng hỏng. Thực t��, trong một s�� cách, nó còn vượt xa c�� Vista như việc tạo các báo cáo hoạt động mạng và kiểm tra băng thông. Có nhiều phiên bản phải tr�� tiền đối với phần mềm này, nhưng bạn không thực s�� cần chúng nếu không thực s�� cần các tính năng nâng cao như s�� truy cập t�� xa đối với các file của mạng.

Bản đ�� mạng với Network Magic

Màn hình khởi động

Cuối cùng, nếu với một lý do nào đó mà bạn thích các màn hình đăng nhập và khởi động của Vista thì có th�� đưa chúng vào XP bằng một s�� công c�� miễn phí t�� Stardock. Đầu tiên, bạn tải Logon Studio, phần mềm cho phép tùy chỉnh màn hình đăng nhập. Khi đã thực hiện điều đó thì bạn có th�� áp dụng màn hình đăng nhập giống như Vista được gọi là Vista Reaction. Đ�� bắt trước màn hình khởi động của Vista, bạn dùng BootSkin và s�� dụng màn hình khởi động Real Vista.

Các thiết lập Tweak XP đ�� có hiệu suất nhanh hơn

Mặc dù có nhiều lý do tốt đ�� chuyển sang Windows Vista mà vấn đ�� hiệu suất nhanh hơn không nằm trong đó. Vista b�� sung một s�� tính năng mới được thiết k�� đ�� cải thiện tốc đ��, tuy nhiên có một s�� mẹo đơn giản thực hiện với XP đ�� có th�� làm cho nó nhanh hơn.

B�� qua giao diện bắt mắt

Tất c�� các hoạt ảnh và hiệu ứng ảo mà XP s�� dụng đều có th�� làm mất hiệu suất, điển hình trên các h�� thống có tốc đ�� thấp. Chúng tôi ch�� ra cho các bạn cách b�� sung giao diện này vào XP nhưng cảm giác của người dùng là hoàn toàn khác nhau, tùy thuộc vào cấu hình máy tính của bạn. Nếu bạn thích máy tính hoạt động nhanh hơn thì có th�� tắt chức năng này.

Các hiệu ứng ảo của XP cho việc tăng tốc

Vào Control Panel --> System --> Advanced, trong vùng Performance, kích vào nút Settings. Trên tab Visual Effects, chọn tùy chọn Custom, sau đó b�� chọn các hộp kiểm; bằng cách thực hiện như vậy h�� thống của bạn s�� chạy nhanh hơn. Hầu hết mọi người s�� không chú ý nhiều đến s�� khác nhau v�� diện mạo miễn là có hai hộp kiểm được duy trì: "Smooth edges of screen fonts" và "Use visual styles on windows and buttons." Kích OK hai lần đ�� kết thúc công việc. 

Tối ưu hóa kết nối Internet

Windows Vista có th�� t�� động điều chỉnh kết nối Internet đ�� có được hiệu suất tốt nhất, nhưng bạn có th�� có được tính năng này bằng cách s�� dụng một công c�� điều chỉnh kết nối. Công c�� TCP Optimizer của SpeedGuide.net hoàn toàn miễn phí và rất d�� dàng cho s�� dụng.

Ch�� cần chọn Optimal Settings gần phía dưới màn hình chính, chọn tốc đ�� cho kết nối Internet bằng s�� dụng slider bar, kích Apply, kích OK và sau đó khởi động lại máy tính. Nếu việc điều chỉnh gây ra các vấn đ�� nào đó thì bạn có th�� khôi phục lại thiết lập trước t�� các backup mà TCP Optimizer gi�� mỗi khi thay đổi tốc đ��.

Các thiết lập Tweak XP's Internet với TCP Optimizer

Giới hạn b�� nh�� cache của Windows

Hiệu suất �� là một h�� s�� giới hạn quan trọng cho hiệu suất của phần lớn h�� thống. Khi một �� đầy, nó tr�� nên chậm chạp hơn vì s�� chuyển động đầu đĩa khi cần phải truy cập đến các file trải rộng trên toàn ��. Vì vậy cách tốt nhất đ�� tăng hiệu suất là g�� b�� cài đặt các ứng dụng không cần thiết và xóa các file nháp mà Windows gi�� lại sau khi phục v�� các mục đích khác.

Mặc định, tính năng System Restore của XP s�� dụng 12% tổng s�� không gian trên mỗi partition đ�� lưu các file ch�� điểm khôi phục và thiết lập. Ví d�� với �� cứng 200GB được chia thành 2 �� 100GB thì nó s�� s�� dụng 12GB trên mỗi partition đ�� thực hiện chức năng này. Với các thiết lập chuẩn của nó, XP tạo một điểm khôi phục hàng ngày. Kích thước thực của điểm khôi phục thay đổi nhưng chúng thường nh�� hơn 50MB. Điều đó có nghĩa là các thiết lập mặc định cho phép khoảng thời gian là 200 ngày, điều đó là nhiều hơn cần thiết.

Có khá nhiều thiết lập mà bạn có th�� điều chỉnh thông qua Windows Registry edits, nhưng một cách đơn giản đó là có th�� thay đổi thông qua giao diện người dùng. Vào Control Panel --> System --> tab System Restore. Kéo con trượt cho tới khi nó hiển th�� 1GB không gian đĩa s�� được s�� dụng cho các điểm khôi phục; s�� chính xác không quan trọng, và nó khó có th�� là s�� chính xác được vì nó được diễn t�� theo phần trăm của không gian đĩa.

Giảm không gian �� System Restore s�� dụng

Trên các �� đĩa dung lượng lớn ngày nay, bạn thường cần phải dịch t�� 1% hoặc 2%. Ngay sau khi kích vào nút OK, XP s�� xóa các điểm khôi phục cũ đ�� thay đổi kích thước bằng với thiết lập không gian đĩa được yêu cầu �� và nó vẫn �� đây, cho tới khi bạn thực hiện lần thiết lập tiếp thep.

Recycle Bin là một khoảng không gian đ�� ng�� khác, mặc định nó s�� dụng 10% dung lượng đĩa, lớn nhất lên đến 4GB. Hoàn toàn có ích khi s�� dụng Recycle Bin đ�� khôi phục các file vô tình đã b�� xóa một cách , tuy nhiên 4GB là quá nhiều trên hầu hết các h�� thống. Tốt nhất là bạn nên giảm kích thước này đi chút ít bằng cách kích chuột phải vào Recycle Bin chọn Properties, sau đó điều chỉnh kích thước sao cho phù hợp với những cần thiết , thông thường ch�� nên đ�� 1GB.

Kiểm soát lại dung lượng của Recycle Bin

Không giống như System Restore, hộp thoại Recycle Bin Properties thực hiện không d�� như làm toán. Con trượt được hiển th�� phần trăm kích thước đĩa, nhưng nó không hiển th�� kích thước c�� th��. Khi bạn đã chọn một kích thước với con trượt thì có th�� kích vào một tab �� đĩa đ�� xem s�� lượng thực của không gian đĩa đã được s�� dụng. Không nên quá vội vã; nếu bạn xóa một file lớn hơn kích thước của Recycle Bin thì nó s�� xóa vĩnh viễn file đó luôn.

Thực hiện bảo trì h�� thống hàng tuần

Một cài đặt Windows XP điển hình s�� phải bảo trì sau khi cài đặt khoảng vài tháng. Nhiều người định dạng lại và cài đặt lại Windows hoặc thậm chí mua một máy tính mới. Tuy nhiên việc dành một chút thời gian đ�� bảo trì thường xuyên h�� thống s�� là cách tốt nhất. Chúng tôi khuyên bạn nên thực hiện theo các bước dưới đây hàng tuần.

1. Back up các d�� liệu quan trọng

Các �� lưu tr�� USB không đắt tiền và các �� cứng m�� rộng cho phép bạn d�� dàng hơn trong việc backup d�� liệu. Với s�� bảo v�� tốt nhất, bạn nên s�� dụng một chương trình backup hình ảnh như Acronis True Image. Chương trình này s�� cho phép bạn lấy lại được các file theo lựa chọn bằng backup hình ảnh, hoặc bạn có th�� khôi phục toàn b�� d�� liệu sang một �� cứng mới trong trường hợp �� đĩa b�� lỗi nặng. Với các backup kéo và th�� nhanh cho các file quan trọng, bạn nên gi�� �� USB bên cạnh máy tính của mình.

2. Quét virus và spyware toàn b�� máy

Hầu hết các phần mềm chống virus và spyware đều cung cấp một s�� bảo v�� thời gian thực, nhưng vẫn có th�� có các vấn đ�� thiếu sót. Nhiều chương trình cho phép lập lịch biểu t�� động quét hàng tuần, nhưng nếu phần mềm của bạn không có ch�� đ�� này thì bạn phải thực hiện nó một cách th�� công hàng tuần. Nếu quá trình quét phát hiện thấy vấn đ�� gì thì chúng s�� được c�� định trước khi thực hiện các bước cập nhận và xóa dưới đây.

3. Nâng cấp phần mềm

Chú ý: Việc nâng cấp phần mềm phải đảm bảo máy bạn đang cài Windows có bản quyền.

Có l�� bước bảo trì quan trọng nhất là s�� dụng Microsoft Update. Nó thay th�� các bản Windows Update cũ và cung cấp các bản vá cho tất c�� các sản phẩn của Microsoft gồm có Windows và Office. Hầu hết các người dùng �� nhà cần phải cập nhật nâng cấp một cách t�� động cho các bản vá bảo mật; vào Control Panel --> Automatic Updates đ�� kiểm tra các thiết lập.

Microsoft không thiết k�� đ�� nâng cấp tất c�� các bản nâng cấp một cách t�� động. Bạn s�� ch�� thấy được các nâng cấp bảo mật quan trọng và các driver mới bằng cách vào trang nâng cấp của Microsoft. Internet Explorer cũng ch�� là một trình duyệt được h�� tr�� �� đây, vì vậy bắt đầu với Internet Explorer và vào //update.microsoft.com đ�� h�� thống của bạn có th�� được quét và thấy được những nâng cấp gì bạn thiếu.

Chọn tùy chọn Custom đ�� có th�� thấy được tất c�� các nâng cấp có sẵn cho máy tính của bạn. Danh sách này s�� gồm các nâng cấp cho sản phẩm của Windows, như Windows Media Player, tuy nhiên không cần thiết phải cài đặt chúng nếu bạn không s�� dụng các sản phẩm đó. Cũng có nâng cấp cho các driver thiết b��, các driver này nên nâng cấp thường xuyên đ�� sửa các vấn đ�� lỗi.

Kiểm tra các bản vá tại Microsoft Update

Tất c�� các phần mềm còn lại cũng cần phải được cập nhật, các sản phẩm lớn gi�� đây thường gồm các b�� nâng cấp t�� động đ�� chúng thường xuyên kiểm tra phiên bản mới. Đặc biệt quan trọng bạn phải gi�� các phần mềm liên quan đến Internet vì đó thường là “b�� mặt tấn công�� được s�� dụng đ�� tấn công bảo mật. Chúng gồm có phần mềm Sun Java, Adobe Reader, Apple, QuickTime và iTunes và các trình duyệt như Firefox và Opera. Tất c�� các chương trình này đều có các tính năng t�� động cập nhật được kích hoạt mặc định.

Với phần mềm không có b�� nâng cấp, bạn phải kiểm tra chúng ít nhất mỗi tháng một lần đ�� đảm bảo không có bản nâng cấp nào. Trang VersionTracker cũng cung cấp các kiểm tra nâng cấp phần mềm. 

4. Dọn dẹp �� đĩa

Bước tiếp theo là làm sạch các �� đĩa. Windows đã gom góp lại rất nhiều các file không có giá tr�� so với nguồn như các file tạm thời và cache của Internet. Bạn cần phải s�� dụng công c�� Disk Cleanup của Windows (Programs --> Accessories --> System Tools --> Disk Cleanup) đ�� làm sạch chúng. Trong đa s�� trường hợp, các thiết lập mặc định cho Disk Cleanup là thiết lập bạn nên s�� dụng; chúng ta không nên s�� dụng tùy chọn Compress Old Files.

Chọn các file đ�� xóa với Disk Cleanup

Công c�� Windows Disk Cleanup s�� t�� động xóa Internet Explorer cache nếu bạn đã tích trong hộp kiểm, tuy nhiên nó s�� không xóa cache của các ứng dụng không phải của Windows và các trình duyệt như Firefox và Opera. Nếu Firefox được cài đặt trên máy tính của bạn thì có th�� xóa cache của nó thông qua Tools --> Clear Private Data. Trong Opera, bạn chọn Tools --> Delete private data. (Chương trình Ccleaner đã mô t�� dưới đây có th�� xóa tất c�� các cache đó.)

Bạn cũng có th�� muốn xem một chút trong Control Panel --> Add/Remove Programs đ�� xem ứng dụng nào không cần thiết nữa. Nhiều người cài đặt các phần mềm chạy th�� nhưng quên g�� b�� cài đặt chúng sau khi quyết định không mua. (Bạn không nên thực hiện bước này mỗi tuần tr�� khi bạn thường xuyên cài đặt các phần mềm chạy th��; một tháng là thời gian tốt đối với hầu hết mọi người). Đ�� g�� b�� cài đặt chương trình không còn s�� dụng nữa, bạn hãy chọn nó, kích nút Remove và kích Yes.

Công c�� dọn dẹp �� đĩa CCleaner của Piriform Ltd cũng là một công c�� hiệu qu��. Tiện ích này có th�� g�� b�� cài đặt các file khó loại b��, như backup của các bản vá bảo mật được tạo mỗi lần chạy Microsoft Update. Ccleaner có th�� làm sạch nhiều hơn những gì mà Disk Cleanup của Windows có th�� làm được, nhưng bạn cũng có th�� g�� b�� cài đặt một s�� th�� như cookie của trình duyệt mà bạn không muốn b�� mất. Nói chung bạn nên s�� dụng nó một cách cẩn thận.

Cửa s�� của CCleaner

5. Chống phân mảnh �� đĩa (dồn ��)

Với các file không cần thiết đã được dọn dẹp thì đây là thời điểm đ�� dồn �� đĩa. Windows defragmenter (Programs --> Accessories --> System Tools --> Disk Defragmenter) thực hiện một công việc đáng k�� trong việc xắp xếp th�� t�� tr�� lại cho các file. Chọn Action --> Defragment t�� menu đ�� chạy nó.

S�� dụng Disk Defragmenter hàng tuần

Trên �� đĩa đã được dồn, bạn cần phải chạy chương trình một vài lần đ�� dồn đầy đ�� các file. Trong quá trình dồn �� bạn phải đóng tất c�� các chương trình khác, gồm có email, thậm chí các b�� quét virus, bởi vì các file đó đang s�� dụng có th�� không được dồn.

Bằng cách thực hiện theo các ch�� dẫn trên, bạn có th�� làm cho chiếc máy tính xinh xắn của mình có được các tiện ích thuận tiện như trong Vista, và một điều nữa với các mẹo ch�� dẫn trên thì bạn hoàn toàn có th�� yên tâm s�� dụng Windows XP thêm được ít nhất là 7 năm nữa.